انواع ليد در گزارش

انواع ليد در گزارش، با تفاوت هاي جزيي كه در جاي خود اشاره خواهد شد، همان است كه در مورد خبر، مصاحبه و …گفته مي شود. به طور كلي اين ليدها را مي توان به 4 نوع عمده تقسيم كرد كه عبارتست از:

1. ليد تاريخي، 2. ليد خبري، 3 . ليد نقلي و 4. ليد توصيفي

به اين4 نوع مي توان نوع پنجمي را بخصوص در مورد گزارش افزود كه ليد تلفيقي است، يعني تلفيقي از دو يا چند نوع ليد كه طبعاً نوشتن اين گونه ليدها، پرداخت خبري بيشتر مي خواهد، اما معمولاً زيباترين ليدها را با همين تلفيق هاي استادانه مي توان نوشت.

1 ليد تاریخی : ليدي است كه به ترتيب زمان روي دادن حادثه يا اتفاق يا به طور كلي يك پديده به بيان مطلب مي پردازد كه به همان ترتيب كه اتفاق افتاده پيش مي رود. يعني در نوشتن اين نوع ليدها اهميت مسائل در نظر گرفته نمي شود و تنها زمان وقوع رويدادها را رعايت مي كند اين نوع ليد، كاربرد زيادي در مطبوعات ندارد و معمولاً در مورد حوادث مهم و جالب، آن هم زماني مورد استفاده قرار مي گيرد كه گزارش هاي اوليه درباره حادثه داده شده و حالا براي خواننده دانستن جزء به جزء چگونگي وقوع آن حادثه اهميت دارد و به اصطلاح مي خواهد كه گزارش لحظه به لحظه از ماجرا داشته باشد. يا در مواردي كه ترتيب وقوع يك حادثه، مهمترين عنصر خبر باشد، همچنين اين ليد در نوشتن نوع خاصي از گزارش كه همان خاطره نويسي با تاريخ نگاري است مي تواند مورد استفاده قرار گيرد.

2 ليد خبري : ليد خبري بخصوص در گزارش هايي كه سوژه آنها، به مناسب اعلام يك خبر مهم انتخاب شده يا گزارشگر در جريان تهيه گزارش خبرهاي بكر و دست اول رسيده و خود خبر، جاذبه و گيرايي و اهميت بيشتري از بقيه مطالب براي خواننده دارد مي تواند به كار گرفته شود. به اين ترتيب با دادن يك خبر خوب در ليد گزارشي، خواننده را علاقمند مي كنيم كه گزارش را بخواند تا از جزييات بيشتري اطلاع پيدا كند.
اما بيشتر اوقات مي توان و اصلاً بهتر است كه ليد خبري را بخصوص اگر خود خبر تازگي و گيرايي لازم را نداشته باشد با مايه هايي از تصوير پردازي و گرايش هاي عاطفي تلفيق كرد تا تأثير بيشتري بر خواننده به جاي بگذارد، اما در هر حال در اين قبيل ليدها، بار خبري بر جنبه هاي ديگر مي چربد و خبر به هر حال در ليد به صورت برجسته و غالب به چشم مي خورد.

3 ليد نقلي : اين نوع ليد همچنان كه از عنوانش پيدا است با نقل قول از كسي شكل مي گيرد و گفته هاي شخصي كه مطلب از قول او بيان مي شود، محور ليد است. اين نوع ليد وقتي به كار برده مي شود كه نقل قول مورد نظر اولاً نماينده كليتي از موضوع گزارش باشد و ثانياً قوي و موثر و مهم باشد. مثلاً در نوشتن گزارشي درباره اعتياد، نقل قول هاي يك يا چند معتاد مي تواند عمق فاجعه اعتياد و ابعاد آن را نشان دهد و بسياري از مسائل را كه گفتنش از قول نويسنده، چنگي به دل نمي زند از زبان يك معتاد يا مثلا مسئولان مبارزه با اعتياد آورد. اين نوع ليدها چون گاهي اوقات حالت قصه و سرگذشت هم پيدا مي كند معمولاً گيرايي هاي خاص خود را دارد.

4 ليد توصيفي : ليدي است كه با تصوير پردازي و توصيف يك بخش يا بخش هايي از سوژه نوشته مي شود. تصوير پردازي در اين نوع ليدها بايد از همان خصوصياتي كه پيش از اين درباره تصوير سازي در كل گزارش گفته شد يعني واقعي بودن و ذهني نبودن برخوردار باشد و خواننده را دقيقا” به فضاي سوژه ببرد و فاصله بين گزارش و خواننده را از ميان بردارد و مسائل را براي وي قابل لمس دارد. البته در اين قبيل ليدها معمولاً مقداري اغراق و مبالغه هست ولي اين بايد تا آنجا باشد كه مطلب را از جدي بودن و طبيعي بودن خارج نكند و در عين حال كمك به تفهيم مطلب بنمايد.